Lezingen: 1 Koningen 3, 5, 7-12; Romeinen 8, 28-30; Matteüs 13, 44-52

Via gelijkenissen brengt Jezus het Rijk Gods aan de mensen nabij. Vooral met Rijk-Gods parabels, zoals Matteüs 13,44 & 13,45 & 13,47 die beginnen met: ‘Het gaat met het Koninkrijk der hemelen als …. ‘. Door zo het Rijk Gods nabij te brengen laat hij ervaren dat het niet louter een luchtkasteel is. Dat het onder ons plaats heeft, en onder ons gestalte krijgt. De lezing van vandaag uit Mattheüs is een prachtig voorbeeld. Elders, bijvoorbeeld Matteüs 1,20, vervult een nachtelijke droom soms ook deze functie. Het brengt nabij, maakt tastbaar, voelbaar wat ‘onzegbaar is en toch bestaat’ (bijv. Genesis 37,5 & 40,5 en bijv. 1 Koningen 3,5).

Koning Salomo heeft zo’n nachtelijke droom (1 Koningen 3,5). God heeft hem als opvolger van koning David gekozen. En nu mag hij kiezen. En dan kiest hij geen dingen om er zelf beter van te worden. Kiest geen persoonlijke cadeautjes, kiest niet ten koste van zijn volk. Kiest ook niet zoals koningen in zijn tijd deden. En waarvoor de profeet Samuel al gewaarschuwd had (lees bijv. 1 Samuel 8, 1 en verder).

Koning Salomo kiest: recht spreken, onderscheid maken tussen goed en kwaad en zo koning zijn van een groot volk. Hij vraagt om positieve, bijna goddelijke deugden! Een hele wijze keuze voor zo’n jonge koning  (NB. Geen wonder dat koning Salomo soms als auteur van het boek Wijsheid genoemd wordt).

De Evangelielezing brengt het rijk Gods nabij.
Vers 44: het rijk der hemelen gelijkt op een schat verborgen in de akker;
Vers 45: het rijk der hemelen gelijkt op een koopman op zoek;
Vers 47: het rijk der hemelen gelijkt op  een sleepnet;
Vers 52: het rijk der hemelen … een huisvader die nieuw en oud op diept ….
Met ‘een schat in de akker’, met koopman, sleepnet, huisvader reikt Jezus concrete voorbeelden van het Rijk Gods aan. De eerste twee laten zien dat dit Koninkrijk der hemelen je totaal in beslag kan nemen; al het andere valt daarbij in het niet! De derde zegt dat je het ook moet ‘verdienen’ – je kunt er ook naast grijpen.

De parabels leiden als het ware naar een Aha-Erlebnis: …aha, gaat het er in het koninkrijk Gods zo aan toe. Nieuw, ja, dat staat voor op.  Maar tegelijk zo vanzelfsprekend als een huisvader. Het past bij ons. Wij hanteren als volgorde: ‘uit oud en nieuw’ maar hier gaat het om het evangelie van Jezus; gaat het om wat nieuw is, voortgaand op het oude. Zelfs de engelen delen erin.

Henk Bloem, emeritus pastor

Enkele exegetische opmerkingen en blogs bij deze lezingen lees je hier.